ដោយ យាង សុជាមេត្តា
2015-06-13 rfa
2015-06-13 rfa
 |
សហគមន៍ជនជាតិដើមចារ៉ាយ ភូមិឡំ ឃុំប៉ក់ញ៉ៃស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី នាំគ្នាទៅមើលស្រះ និងរណ្ដៅដាំកាហ្វេដែលពលរដ្ឋវៀតណាម ជីកនៅតំបន់ព្រំដែនហាមឃាត់ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥។ រូបថតសហគមន៍ |
ក្រុមអ្នកវិភាគព្រឹត្តិការណ៍នយោបាយ និងសង្គមកម្ពុជា លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរប្ដឹងទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ប្រសិនបើប្រទេសវៀតណាម នៅតែបន្តឈ្លានពានមកលើទឹកដីកម្ពុជា។ ការជំរុញរបស់អ្នកវិភាគបែបនេះ ធ្វើឡើងក្នុងពេលដែលប្រទេសវៀតណាម កំពុងបន្តមហិច្ឆតាឈ្លានពានយកទឹកដីប្រទេសកម្ពុជា នៅតាមតំបន់ព្រំដែនជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់កម្ពុជា ធ្វើកំណត់ទូតតវ៉ាផ្លូវការពីការទន្ទ្រាននេះ។
បើទោះជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានបង្ហាញនូវឆន្ទៈក្នុងការបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងពីរក្លាយជាប្រទេសអ្នកភូមិផងរបងល្អជាមួយគ្នា ឬកសាងនូវព្រំដែនមិត្តភាព សហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍ ដោយឈរលើគោលការណ៍ស្មើភាព គោរពគ្នាទៅវិញទៅមកក្តី ប៉ុន្តែជារឿយៗ គេសង្កេតឃើញថា ភាគីវៀតណាម តែងតែរំកិលព្រំដែនចូលទន្ទ្រានមកលើដែនដីដែលជាអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា ដោយមិនមានខ្លាចរអាកម្ពុជា បន្តិចសោះឡើយ។
ការទន្ទ្រានរបស់ប្រទេសវៀតណាម មកលើទឹកដីប្រទេសកម្ពុជា នៅតាមតំបន់ព្រំដែនពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយឥតឈប់ឈរនេះ បានធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរជាម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដីនៅតាមតំបន់ព្រំដែន សិស្ស និស្សិត សង្គមស៊ីវិល និងគណបក្សប្រឆាំង ផ្ទុះការតវ៉ា និងបាននាំគ្នាចុះទៅពិនិត្យមើលស្ថានភាពនៅតាមព្រំដែនជាហូរហែរហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ ព័ត៌មាននៃការទន្ទ្រានរបស់ប្រទេសវៀតណាម មានចាប់តាំងពីនៅតំបន់ព្រំដែនតន់ហន់ ខេត្តកំពត ភ្នំដិន ខេត្តតាកែវ មេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ រំដួល ខេត្តស្វាយរៀង ហើយថ្មីៗនេះ គឺការជីកស្រះចូលដីខ្មែរនៅភូមិឡំ ឃុំប៉ក់ញ៉ៃ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី។
បើទោះជាការឈ្លានពានរបស់វៀតណាម មកលើដីខ្មែរនៅក្នុងតំបន់មួយចំនួនដែលបានរៀបរាប់ មិនទាន់ត្រូវបានដោះស្រាយឲ្យពលរដ្ឋអស់ចិត្តនៅឡើយក្តី ប៉ុន្តែការជីកស្រះរបស់ភាគីវៀតណាម ចូលក្នុងទឹកដីកម្ពុជា នៅតំបន់ភូមិឡំ ខេត្តរតនគិរី ត្រូវបានក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ធ្វើកំណត់ទូតតវ៉ាទៅកាន់ស្ថានទូតវៀតណាម ប្រចាំកម្ពុជា រួចហើយកាលពីថ្ងៃទី១២ មិថុនា។
អ្នកវិភាគនយោបាយកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច មានប្រសាសន៍ថា មែនទែនទៅ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវចេញកំណត់ទូតទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ចាប់តាំងពីពេលដែលអាជ្ញាធរវៀតណាម ចូលបាញ់ថ្នាំបំផ្លាញដំណាំរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅភូមិជើង ឃុំជាំ ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលពីខែមេសា ម្ល៉េះ។ លោកថា បើទោះជាដីនៅតំបន់ភូមិជាំ ត្រូវបានគេកំណត់ថាជាដីរបស់ភាគីណាមួយរួចហើយក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែក្នុងនាមជាប្រទេសភូមិផងជាមួយគ្នា វៀតណាម មិនត្រូវចូលមកបាញ់ថ្នាំដោយកម្រោលនោះទេ គឺត្រូវប្រើដំណោះស្រាយរវាងរដ្ឋ និងរដ្ឋ ឬច្បាប់អន្តរជាតិ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ចំពោះការជីកស្រះចូលដីខ្មែរនៅខេត្តរតនគិរី ដោយអាជ្ញាធរវៀតណាម នៅពេលនេះ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច កត់សម្គាល់ថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម នៅតែបន្តបំពានលើអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា ឬមិនព្រមចេញមកបកស្រាយកំណត់ទូតរបស់កម្ពុជា ទេ កម្ពុជា អាចចាត់វិធានការឯកតោភាគីលុបស្រះទឹកទាំងនោះវិញតែម្តង៖ «យើងឃើញហើយថា យើងបានគោរពទៅតាមច្បាប់អន្តរជាតិស្តីអំពីរដ្ឋមួយ ដែលត្រូវតែបំភ្លឺទៅរដ្ឋមួយ។ ដូច្នេះយើងអាចកោះអញ្ជើញទូតវៀតណាម ប្រចាំកម្ពុជា ឲ្យមកបំភ្លឺ។ ការដែលមកបំភ្លឺនេះ សួរថា វៀតណាម ធ្វើបែបហ្នឹងអាងទៅលើអី? យោងតាមផែនទីអី? ហើយច្បាប់អី? អាហ្នឹងដែលយើងត្រូវតែឲ្យស្ថានទូតវៀតណាម ប្រចាំកម្ពុជា ធ្វើការបកស្រាយ»។
នេះ គឺជាលើកទី១ហើយដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផ្ញើកំណត់ទូតជាសាធារណៈទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ជុំវិញការបំពានលើអធិបតេយ្យភាពទឹកដីកម្ពុជា ចាប់តាំងពីវៀតណាម បានលើកទ័ពចូលឈ្លានពានកម្ពុជា ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬរដ្ឋាភិបាលខ្មែរក្រហមចាប់តាំងពីខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ មក។
ក្នុងកំណត់ទូតទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី១២ មិថុនា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ប្រាប់វៀតណាម ថា អាជ្ញាធរវៀតណាម បានជីកស្រះចំនួន៥ ទំហំ ៥ម៉ែត្រគុណនឹង ១៣ម៉ែត្រចូលក្នុងទឹកដីប្រទេសកម្ពុជា ពី ៣៨០ម៉ែត្រ ដល់ ៥៤៥ម៉ែត្រពីខ្សែព្រំដែន។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អះអាងដែរថា តំបន់ដែលវៀតណាម ទន្ទ្រាននោះ គឺឋិតក្នុងកំណាត់ព្រំដែន ដែលប្រទេសទាំងពីរមិនទាន់បានធ្វើការកំណត់ខណ្ឌសីមានៅឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តវៀតណាម គោរពតាមខ្សែផែនទីបោនខ្នាត ១/១០០.០០០ និងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមរវាងរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ ដែលបានចុះកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៩៥។ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមនោះចែងថា ភាគីកម្ពុជា-វៀតណាម ឯកភាពរក្សាស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នដដែល មិនឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរ ឬដកទីតាំងកំណត់សម្គាល់ព្រំដែន និងអប់រំទប់ស្កាត់ពលរដ្ឋទាំងសងខាង មិនត្រូវធ្វើការដាំដុះ ឬតាំងទីលំនៅឆ្លងដែន និងសហការរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងសន្តិសុខព្រំដែន រហូតដល់មានដំណោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែននេះ។
កំណត់ទូតរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ផ្ញើទៅកាន់ស្ថានទូតវៀតណាម ធ្វើឡើង ៣ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជួបជាមួយសមាជិកការិយាល័យនយោបាយបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម លោក ឡេ ហុងអាញ់ (Lê Hồng Anh)។ ក្នុងជំនួបនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានលើកឡើងពីការទន្ទ្រានរបស់ភាគីវៀតណាម មកលើទឹកដីកម្ពុជា។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សន្ទរី ឲ្យដឹងថា ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា មិនទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម យ៉ាងណានៅឡើយទេរហូតមកទល់នឹងថ្ងៃទី១៣ មិថុនា។
លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច មានប្រសាសន៍ថា បើរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម មិនព្រមឆ្លើយតប ឬមិនព្រមចាត់វិធានការដោះស្រាយបញ្ហានេះទេ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អាចប្រើយន្តការអន្តរជាតិ ដោយប្ដឹងទៅកាន់តុលាការអន្តរជាតិតែម្តង។
ចំណែកអ្នកវិភាគព្រឹត្តិការណ៍សង្គម លោកបណ្ឌិត កែម ឡី វិញ សម្ដែងការគាំទ្រចំពោះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលបានផ្ញើកំណត់ទូតទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម។ លោកថា សកម្មភាពនេះអាចជួយទប់ស្កាត់កុំឲ្យប្រទេសវៀតណាម ចូលទន្ទ្រានទឹកដីកម្ពុជា បន្ថែមទៀត។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកថា រឿងព្រំដែននេះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរធ្វើសកម្មភាពឲ្យធំធេងជាងនេះ ព្រោះថា ការរំលោភបំពានរបស់វៀតណាម មកលើកម្ពុជា បានកើតឡើងស្ទើរគ្រប់កន្លែងនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។
ក្រុមនិស្សិតមកពីសកលវិទ្យាល័យនានានៅរាជធានីភ្នំពេញ ចុះពិនិត្យស្ថានភាពជាក់ស្ដែងលើតំបន់ដីមានជម្លោះ នៅភូមិជើង ឃុំជាំ ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៥។ RFA/Saut Sokprathna
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ចាត់ទុកការទន្ទ្រានរបស់ប្រទេសវៀតណាម មកលើបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ថាជាការរំលោភបំពានដែលមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ។ ដូច្នេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរសិក្សាអំពីការទន្ទ្រាននេះតាមលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្ររួម ដោយមានការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធ ដូចជាបក្សប្រឆាំងជាដើម រួចទៅស្វែងរកភាគីទី៣ ដើម្បីធ្វើជាសាក្សី៖ «ភាគីទី៣ អ្នកដែលដឹងឮច្រើនជាងគេ អាចប្រទេសបារាំង។ ទី២ អាចបទអន្តរាគមន៍ពីអាស៊ានដែរ ហើយបើយកល្អមែនទែន សិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុងរយៈពេលខ្លីចងក្រងឯកសារ មិនត្រឹមតែធ្វើកំណត់ទូតអ៊ីចឹងទេ គឺយើងត្រូវប្ដឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិដូចដែលប្រាសាទព្រះវិហារ អ៊ីចឹង ព្រោះនេះវាជារបៀបឈ្លានពានដូចគ្នា។ ថៃ ឈ្លានពានមកប្រាសាទព្រះវិហារ។ យួន ឈ្លានពានតាមព្រំដែនគ្រប់ជ្រុង។ អ៊ីចឹង យើងត្រូវតែប្ដឹងដូចគ្នា បើយើងអត់ប្ដឹងមានន័យថា យើងនៅក្រោមអាណានិគមគេហើយ»។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសវៀតណាម លោក ង្វ្រៀន តាន់យ៉ុង (Nguyen Tan Dung) [ឆ្វេង] ចាប់ដៃជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងឱកាសសម្ពោធបង្គោលព្រំដែនគោកលេខ ៣១៤ នៅរវាងខេត្តកំពត ប្រទេសកម្ពុជា និងខេត្តគៀងយ៉ាង ប្រទេសវៀតណាម កាលពីថ្ងៃ២៤ មិថុនា ឆ្នាំ២០១២។
ប្រទេសកម្ពុជា មានព្រំប្រទល់ដែនគោកជាប់នឹងប្រទេសវៀតណាម ប្រមាណ ១.២៧០គីឡូម៉ែត្រ។ រដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ចំនួនបង្គោលព្រំដែនដែលកម្ពុជា គ្រោងនឹងបោះជាមួយប្រទេសវៀតណាម មានទាំងអស់ចំនួន ៣១៤បង្គោល ហើយរហូតមកទល់ពេលនេះ ប្រទេសទាំងពីរបានសម្រេចការបោះបង្គោលព្រំដែនបានប្រហែល ៨២ភាគរយរួចហើយ។
កន្លងមក គណបក្សប្រឆាំងបានលើកឡើងថា ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយវៀតណាម រដ្ឋាភិបាលបានធ្វើឲ្យបាត់ដីទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ជាច្រើន។ ការបាត់បង់ដីនេះ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កំណត់ព្រំដែនថ្មីដោយយកតាមសន្ធិសញ្ញាដែលបានចុះជាមួយវៀតណាម ក្នុងពេលវៀតណាម គ្រប់គ្រងកម្ពុជា និងតាមសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលវិញ អះអាងថា ការកំណត់ខណ្ឌសីមាព្រំដែនថ្មីនេះ ធ្វើឡើងដោយយកផែនទីដែលគូរដោយក្រុមភូមិសាស្ត្រឥណ្ឌូចិន ជាគោល ហើយថា ផែនទីនេះឯងដែលត្រូវបានសម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គយកទៅតម្កល់នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីឆ្នាំ១៩៦៤។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច យល់ឃើញថា កម្ពុជា គួរពន្លឿនការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាម ឲ្យបានចប់សព្វគ្រប់ ដើម្បីកុំឲ្យវៀតណាម ចូលទន្ទ្រានបន្តទៀត។ ប៉ុន្តែលោកថា ការបោះបង្គោលព្រំដែនគួរធ្វើឡើងដោយតម្លាភាព។ លោកក៏បានជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងបក្សប្រឆាំងធ្វើការរួមគ្នា រកយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍតំបន់ក្បែរព្រំដែនឲ្យរីកចម្រើន ហើយជៀសវាងយកបញ្ហាព្រំដែននេះធ្វើជាការកេងចំណេញផ្នែកនយោបាយ៕
No comments:
Post a Comment